Museum

"We don't need no education
We don't need no false control
the clocks are hammered in the classroom
Teacher leave them kids alone "

The Wall. Pink Floyd


Vrijdag waren we te gast op Escola secundaria Marquise de Pombal, Belém. Dit lied kwam in me op toen ik door de lange gangen liep. Ramen met tralies hoog in de gang. Slecht onderhouden gebouw.Koud en sfeerlloos. Deuren die achter ons meteen op slot werden gedaan. Studenten die op een afstand gehouden werden.

We hebben het hele bezoek een museum bekeken.
Letterlijk:vele ruimtes waren volgepropt met historische artefacten.

Figuurlijk:de leerkrachten liepen rond met een uitdrukking en houding alsof ze zelf in het museum woonden.

Er zijn verschillende verzachtende omstandigheden:
-de studenten kwamen uit de lagere immigranten-milieus
-beroepsonderwijs staat laag aangeschreven in Portugal.Het is een opvangbak van de sociale drop-outs.

Als student zou ik me voelen als de persoon op de tekening:
-levenloos
-uitgeknepen
-doelloos
Om met Pink Floyd te spreken:
" Teacher leave them kids alone "

Als je zo optreedt, bemoei je er niet mee. Deze kinderen verdienen een kans, een toekomst. Deze kinderen verdienen een leerkracht met hart en ziel. Geen museumgangers.

Teachers Trainingscentre

Ana, onze begeleidster, had de hele week de spanning en de verwachtingen voor ons bezoek opgeschroefd. Haar enthousiasme was aanstekelijk. Vragen over haar functie beantwoordde ze niet. "Wait untill Thursday and you'll understand". Het bleef mysterieus. Moet er wel bij vertellen dat wij er zelf aan bijdroegen dat er hoge verwachtingen werden gesteld.

Viel het bezoek tegen?
Als je een onderwijsbegeleidingsdienst verwachtte, ja! Er is geen ruimte, geen geld, geen doelstellingen om de onderwijskwaliteit te verbeteren...
We raakten enthousiast. Dít is de manier om met onderwijs om te gaan. Out-of-the-box denken. Mensen die weten hoe ze leerkrachten moeten motiveren zonder middelen. Zonder middelen mensen motiveren om te werken aan je eigen ontwikkeling. Ze weten precies wat leerkrachten nodig hebben. Ze laten de verantwoordelijkheid en de inhoud van de ontwikkeling in de handen van de leerkrachten zelf. Zij blijven eigenaar van de ontwikkelingen. Ze zijn enthousiast en creatief. En wij ook!
Hun motto: "Think small, start small"!
Zij hebben gezien dat wij geen dure onderwijsbegeleidingsdienst nodig hebben om het niveau van onderwijs te verhogen. De kracht ligt bij de leerkrachten. Zij hebben de evaring en de expertise. Het trainingcentre is "the facilitator". Zij coördineren op een creatieve en enthousiaste manier de scholing van leerkrachten. En het werkt echt.
Een gevoel van herkenning overvalt ons. Wij als leerkrachten, directies, van de Waarden zitten in een vergelijkbare situatie. Onze middelen voor nascholing zijn beperkt. Ook wij hebben de dure onderwijsbegeleidingsdienst niet nodig om de kwalitreit van ons onderwijs te verhogen. Maar wij moeten de motivatie hebben om alle leerkrachten voor deze ontwikkeling te bereiken.

Think small.
Start small.
Small is great!

Opzij, opzij, opzij...

Herman van Veen zong er ooit over: "Opzij, opzij, opzij...".
Dat is toch ook wel een beetje het gevoel van de afgelopen dagen.
De organisatie heeft veel schoolbezoeken ingepland.
We sjouwen van de ene school naar de andere en worden steeds getrakteerd op een welkom bezoek en een interessant verhaal. Iedere school laat veel zien. Een geweldig open deur beleid. Delen van informatie en ervaringen aan ons buitenlanders. Kinderen die enthousiast naar ons komen, waar we mogen meevoetballen met ze, die nieuwsgierig vragen wie we zijn. Ook leerkrachten die betrokken zijn bij onze bezoeken aan hun school. Ze vertellen trots over hun school en hun werkwijzen. En wij luisteren aandachtig en hangen aan hun lippen. Het is vermoeiend, want het gaat allemaal in het Engels, meer of minder gebroken, aangevuld in Duits en gecompleteerd met onbekende woorden in het Portugees. Er zijn wel een aantal cultuurverschillen. Beginnen wij met ontvangst met koffie, hier worden we getrakteerd op een mooi verhaal en een rondleiding door hun gebouwen. Pas na de vragenronde is er tijd voor koffie met lekkere broodjes of andere typische Portugese versnaperingen. Wij voelen dat wel als een gemis. Onze Brabantse gastvrijheid heeft een andere volgorde. Maar we klagen niet. Niet hierover tenminste.

Wat minder goed geregeld is, is de manier om Lissabon of enkele omliggende dorpen te verkennen. In de beperkte tijd die we hier hebben willen ze ons zoveel mogelijk laten zien en zoveel mogelijk vertellen. Een geweldig uitgangspunt. Hoevaak zijn we hier immers? Maar als je begrijpt dat we pas koffie krijgen ná de uitleg en daarna als een speer met zijn 22en achter elkaar aan door een stad moeten racen, zonder op elkaar te kunnen wachten, zonder echt stil te staan bij de mooie dingen van Portugal en zonder onder het genot van een kopje koffie even te reflecteren of uit te wisselen wat we nu eigenlijk gehoord hebben, krijg je wel een sterk gevoel van haast... "Opzij, opzij, opzij...".
Als ik de tekst van dat lied de revue laat passeren is dat wel op ons lijf geschreven hier.

Maar wij als eigenwijze directeuren laten het daar uiteraard niet bij zitten. We nemen onze tijd dan wel op andere momenten. Iedere avond zitten we wel met een aantal bij elkaar. Maar gisterenavond was daar toch wel het hoogtepunt van. Na de gourmettour (rondwandeling -rondrace- door Lissabon in het teken van kleine hapjes en heerlijke port) verzamelden we weer in een kleine vierkante ruimte. We waren in twee groepen rondgegaan en ontmoetten elkaar weer in die ruimte. In het nidden stond een grote tafel met tapas. Eromheen, tegen de muren aan stonden de stoelen. Precies zoals het schijnbaar bij een bruiloft gebeurt bij de bruid thuis. Naarmate de wijnkaraffen leger raakten werd de stemming anders. "Gemütlicher".  Wij (de Nederlanders) voelen ons al gauw ergens thuis en beginnen dan te zingen of melig te doen. Bij de Duitsers en Oostenrijkers duurt dat een wijntje of twee. Maar als díe kop eraf is...

Gisterenavond hebben we met de halve groep die gezelligheid voortgezet in een Ierse pub. Het was een latertje. Erg gezellig. Er werd volop gereflecteerd. Onderwijs werd op alle fronten geëvalueerd en vergeleken. Werkwijzen werden onder de loep genomen en discussies gingen over tafel. Dat was overigens niet het enige, maar dat is minder interessant in dit verband om te vertellen. Herman van Veen zou er zich in ieder geval thuis hebben gevoeld. Laten we het daar maar op houden.

Twitter-citaten

Gaande de dagen hebben we al heel wat afgetwitterd. Er zijn heel veel interessante zaken gezegd in korte statements, maar het aantal volgers valt eigenlijk een beetje tegen.
Om te twitteren en anderen op de hoogte te houden dat je aan de koffie zit of op weg naar huis bent is niet zo interessant, volgens ons.
Maar wanneer je twittert om statements, uitgangspunten of interessante informatie te verspreiden kan Twitter heel waardevol zijn. Zeker iets dat aanvult bij het werk van anderen. Of in dit geval het werk van leerkrachten en directies van scholen.
Vandaar dat we hier de meest interessante tweets nog eens herhalen.
"Spread the word..."

Ook het onderwijs in Portugal heeft veel last van bezuinigingen. 17 scholen in Oeiras moeten samengevoegd tot 7 scholen. Dit jaar nog.

15 jaar geleden is hier het ingevoerd. Kinderen met 'special needs' zitten hier in gewone scholen.

Ook in Portugal geen extra geld voor maar het moet wel! Roeien met de riemen die je hebt!

Als je maar betaalt kun je betere randvoorwaarden scheppen. Het is aan jezelf om daarmee het onderwijs te verbeteren.

Teachers must have the needs to help, train and teach eachother.

Our aim is to educate children as a human. Knowledge is not the most important aim.

Geïntegreerd onderwijs voor 4 tot 18 jaar. Daar kun je wat mee bereiken...

En wat als het niet lukt om kinderen de begeleiding te geven die ze nodig hebben? Dan nog blijven ze hier op school. Inclusief onderwijs dus.

Maar dat geldt alleen voor particulier onderwijs. Want hulp...kun je inkopen. Het idee om iedereen te blijven opvangen is niet verkeerd...

...als het kan. En het kan wel! Misschien anders dan je gewend bent, maar dan kan er veel meer. Ook dat moeten we leren.

Als ouders niet weten hoe ze zaken kunnen of moeten aanpakken, dan is er een ouderklas. Ouders praten daar met elkaar. Klinkt heel waardevol.

Ook hier speelt pesten en buitensluiten. Problemen buiten school komen via de klas de school binnen. Hoe los je dat op? Ontkennen werkt niet.

"Ik ben geen manager, ik ben een 'educator'. Kinderen komen bij mij om te praten. Managen is voor anderen"

Ministerie van onderwijs: the needed know their needs, the ministry must listen to them and provide the needs...

...a father tells his son how to live his life... in his perspective. But the son has to live it and make his own choices. So... who decide?

Wistjedatjes na drankjes

...Marleen een kleine bloedsomloop heeft
...we dankzij haar in een heel gezellig Portugees restaurantje gegeten hebben
...we niet gaan vertellen hoe dat komt
...we Corne heel tof vinden omdat hij zo zijn best heeft gedaan
...Bernard anoying vaak zit te swypen met zijn telefoon
...Bernard van iedereen kaartjes krijgt en ze ook volop uitdeelt
...Marieke onze persfotograaf is!
...we als een gek de hele middag achter de gids aanlopen
...we tussen 13.00 en 19.00 niks te eten en te drinken krijgen
...de gids een vlag heeft en wij de bejaardenclub lijken
...Marieke nu weet wat flitsbezoeken zijn( kerk in kerk uit en rennen naar de volgende bezienswaardigheid)
...we caiparinha aan de bar drinken
...wij altijd de laatste zijn bij de trein en nog 10 minuten te vroeg zijn
...ze toch minstens 15 min. eerder al met de groep vertrekken
...wij morgen voor straf nog eerder moeten vertrekken van de mevrouw met de vlag

Sintra uitgebreide versie

Sintra is een dorpje vlakbij Lissabon.
In Sintra zijn twee koninklijke paleizen. Het zijn zomerverblijven van de residentie. Deze locatie is ooit gekozen vanwege de bijzondere weersomstandigheden. In de zomer is het droog en erg warm in Lissabon. Op Sintra is het klimaat prettiger. Een oase met een verfrissend microklimaat. Het is een oude vulkaan geweest, de grond is vruchtbaar en er is veel begroeiing. Een groen landschap ten opzichte van het woestijnachtige in Lissabon.
Wij hebben paleis op de berg bezocht.
Er zijn verschillende bouwstijlen door elkaar gebruikt en dat geeft een bijzonder speels karakter. (voor Nederlanders: Efteling stijl). Het paleis is in 1840 tot 1850 gebouwd. Het kasteel wordt voortdurend opgepoetst en onderhouden.
Als je het bezoekt: beware ... Pictures are not allowed ... Don't touch the Walls!
Souveniertjes kun je kopen beneden in het dorp. (in your sparetime).

Sintra

Regen