Museum

"We don't need no education
We don't need no false control
the clocks are hammered in the classroom
Teacher leave them kids alone "

The Wall. Pink Floyd


Vrijdag waren we te gast op Escola secundaria Marquise de Pombal, Belém. Dit lied kwam in me op toen ik door de lange gangen liep. Ramen met tralies hoog in de gang. Slecht onderhouden gebouw.Koud en sfeerlloos. Deuren die achter ons meteen op slot werden gedaan. Studenten die op een afstand gehouden werden.

We hebben het hele bezoek een museum bekeken.
Letterlijk:vele ruimtes waren volgepropt met historische artefacten.

Figuurlijk:de leerkrachten liepen rond met een uitdrukking en houding alsof ze zelf in het museum woonden.

Er zijn verschillende verzachtende omstandigheden:
-de studenten kwamen uit de lagere immigranten-milieus
-beroepsonderwijs staat laag aangeschreven in Portugal.Het is een opvangbak van de sociale drop-outs.

Als student zou ik me voelen als de persoon op de tekening:
-levenloos
-uitgeknepen
-doelloos
Om met Pink Floyd te spreken:
" Teacher leave them kids alone "

Als je zo optreedt, bemoei je er niet mee. Deze kinderen verdienen een kans, een toekomst. Deze kinderen verdienen een leerkracht met hart en ziel. Geen museumgangers.

Teachers Trainingscentre

Ana, onze begeleidster, had de hele week de spanning en de verwachtingen voor ons bezoek opgeschroefd. Haar enthousiasme was aanstekelijk. Vragen over haar functie beantwoordde ze niet. "Wait untill Thursday and you'll understand". Het bleef mysterieus. Moet er wel bij vertellen dat wij er zelf aan bijdroegen dat er hoge verwachtingen werden gesteld.

Viel het bezoek tegen?
Als je een onderwijsbegeleidingsdienst verwachtte, ja! Er is geen ruimte, geen geld, geen doelstellingen om de onderwijskwaliteit te verbeteren...
We raakten enthousiast. Dít is de manier om met onderwijs om te gaan. Out-of-the-box denken. Mensen die weten hoe ze leerkrachten moeten motiveren zonder middelen. Zonder middelen mensen motiveren om te werken aan je eigen ontwikkeling. Ze weten precies wat leerkrachten nodig hebben. Ze laten de verantwoordelijkheid en de inhoud van de ontwikkeling in de handen van de leerkrachten zelf. Zij blijven eigenaar van de ontwikkelingen. Ze zijn enthousiast en creatief. En wij ook!
Hun motto: "Think small, start small"!
Zij hebben gezien dat wij geen dure onderwijsbegeleidingsdienst nodig hebben om het niveau van onderwijs te verhogen. De kracht ligt bij de leerkrachten. Zij hebben de evaring en de expertise. Het trainingcentre is "the facilitator". Zij coördineren op een creatieve en enthousiaste manier de scholing van leerkrachten. En het werkt echt.
Een gevoel van herkenning overvalt ons. Wij als leerkrachten, directies, van de Waarden zitten in een vergelijkbare situatie. Onze middelen voor nascholing zijn beperkt. Ook wij hebben de dure onderwijsbegeleidingsdienst niet nodig om de kwalitreit van ons onderwijs te verhogen. Maar wij moeten de motivatie hebben om alle leerkrachten voor deze ontwikkeling te bereiken.

Think small.
Start small.
Small is great!

Opzij, opzij, opzij...

Herman van Veen zong er ooit over: "Opzij, opzij, opzij...".
Dat is toch ook wel een beetje het gevoel van de afgelopen dagen.
De organisatie heeft veel schoolbezoeken ingepland.
We sjouwen van de ene school naar de andere en worden steeds getrakteerd op een welkom bezoek en een interessant verhaal. Iedere school laat veel zien. Een geweldig open deur beleid. Delen van informatie en ervaringen aan ons buitenlanders. Kinderen die enthousiast naar ons komen, waar we mogen meevoetballen met ze, die nieuwsgierig vragen wie we zijn. Ook leerkrachten die betrokken zijn bij onze bezoeken aan hun school. Ze vertellen trots over hun school en hun werkwijzen. En wij luisteren aandachtig en hangen aan hun lippen. Het is vermoeiend, want het gaat allemaal in het Engels, meer of minder gebroken, aangevuld in Duits en gecompleteerd met onbekende woorden in het Portugees. Er zijn wel een aantal cultuurverschillen. Beginnen wij met ontvangst met koffie, hier worden we getrakteerd op een mooi verhaal en een rondleiding door hun gebouwen. Pas na de vragenronde is er tijd voor koffie met lekkere broodjes of andere typische Portugese versnaperingen. Wij voelen dat wel als een gemis. Onze Brabantse gastvrijheid heeft een andere volgorde. Maar we klagen niet. Niet hierover tenminste.

Wat minder goed geregeld is, is de manier om Lissabon of enkele omliggende dorpen te verkennen. In de beperkte tijd die we hier hebben willen ze ons zoveel mogelijk laten zien en zoveel mogelijk vertellen. Een geweldig uitgangspunt. Hoevaak zijn we hier immers? Maar als je begrijpt dat we pas koffie krijgen ná de uitleg en daarna als een speer met zijn 22en achter elkaar aan door een stad moeten racen, zonder op elkaar te kunnen wachten, zonder echt stil te staan bij de mooie dingen van Portugal en zonder onder het genot van een kopje koffie even te reflecteren of uit te wisselen wat we nu eigenlijk gehoord hebben, krijg je wel een sterk gevoel van haast... "Opzij, opzij, opzij...".
Als ik de tekst van dat lied de revue laat passeren is dat wel op ons lijf geschreven hier.

Maar wij als eigenwijze directeuren laten het daar uiteraard niet bij zitten. We nemen onze tijd dan wel op andere momenten. Iedere avond zitten we wel met een aantal bij elkaar. Maar gisterenavond was daar toch wel het hoogtepunt van. Na de gourmettour (rondwandeling -rondrace- door Lissabon in het teken van kleine hapjes en heerlijke port) verzamelden we weer in een kleine vierkante ruimte. We waren in twee groepen rondgegaan en ontmoetten elkaar weer in die ruimte. In het nidden stond een grote tafel met tapas. Eromheen, tegen de muren aan stonden de stoelen. Precies zoals het schijnbaar bij een bruiloft gebeurt bij de bruid thuis. Naarmate de wijnkaraffen leger raakten werd de stemming anders. "Gemütlicher".  Wij (de Nederlanders) voelen ons al gauw ergens thuis en beginnen dan te zingen of melig te doen. Bij de Duitsers en Oostenrijkers duurt dat een wijntje of twee. Maar als díe kop eraf is...

Gisterenavond hebben we met de halve groep die gezelligheid voortgezet in een Ierse pub. Het was een latertje. Erg gezellig. Er werd volop gereflecteerd. Onderwijs werd op alle fronten geëvalueerd en vergeleken. Werkwijzen werden onder de loep genomen en discussies gingen over tafel. Dat was overigens niet het enige, maar dat is minder interessant in dit verband om te vertellen. Herman van Veen zou er zich in ieder geval thuis hebben gevoeld. Laten we het daar maar op houden.

Twitter-citaten

Gaande de dagen hebben we al heel wat afgetwitterd. Er zijn heel veel interessante zaken gezegd in korte statements, maar het aantal volgers valt eigenlijk een beetje tegen.
Om te twitteren en anderen op de hoogte te houden dat je aan de koffie zit of op weg naar huis bent is niet zo interessant, volgens ons.
Maar wanneer je twittert om statements, uitgangspunten of interessante informatie te verspreiden kan Twitter heel waardevol zijn. Zeker iets dat aanvult bij het werk van anderen. Of in dit geval het werk van leerkrachten en directies van scholen.
Vandaar dat we hier de meest interessante tweets nog eens herhalen.
"Spread the word..."

Ook het onderwijs in Portugal heeft veel last van bezuinigingen. 17 scholen in Oeiras moeten samengevoegd tot 7 scholen. Dit jaar nog.

15 jaar geleden is hier het ingevoerd. Kinderen met 'special needs' zitten hier in gewone scholen.

Ook in Portugal geen extra geld voor maar het moet wel! Roeien met de riemen die je hebt!

Als je maar betaalt kun je betere randvoorwaarden scheppen. Het is aan jezelf om daarmee het onderwijs te verbeteren.

Teachers must have the needs to help, train and teach eachother.

Our aim is to educate children as a human. Knowledge is not the most important aim.

Geïntegreerd onderwijs voor 4 tot 18 jaar. Daar kun je wat mee bereiken...

En wat als het niet lukt om kinderen de begeleiding te geven die ze nodig hebben? Dan nog blijven ze hier op school. Inclusief onderwijs dus.

Maar dat geldt alleen voor particulier onderwijs. Want hulp...kun je inkopen. Het idee om iedereen te blijven opvangen is niet verkeerd...

...als het kan. En het kan wel! Misschien anders dan je gewend bent, maar dan kan er veel meer. Ook dat moeten we leren.

Als ouders niet weten hoe ze zaken kunnen of moeten aanpakken, dan is er een ouderklas. Ouders praten daar met elkaar. Klinkt heel waardevol.

Ook hier speelt pesten en buitensluiten. Problemen buiten school komen via de klas de school binnen. Hoe los je dat op? Ontkennen werkt niet.

"Ik ben geen manager, ik ben een 'educator'. Kinderen komen bij mij om te praten. Managen is voor anderen"

Ministerie van onderwijs: the needed know their needs, the ministry must listen to them and provide the needs...

...a father tells his son how to live his life... in his perspective. But the son has to live it and make his own choices. So... who decide?

Wistjedatjes na drankjes

...Marleen een kleine bloedsomloop heeft
...we dankzij haar in een heel gezellig Portugees restaurantje gegeten hebben
...we niet gaan vertellen hoe dat komt
...we Corne heel tof vinden omdat hij zo zijn best heeft gedaan
...Bernard anoying vaak zit te swypen met zijn telefoon
...Bernard van iedereen kaartjes krijgt en ze ook volop uitdeelt
...Marieke onze persfotograaf is!
...we als een gek de hele middag achter de gids aanlopen
...we tussen 13.00 en 19.00 niks te eten en te drinken krijgen
...de gids een vlag heeft en wij de bejaardenclub lijken
...Marieke nu weet wat flitsbezoeken zijn( kerk in kerk uit en rennen naar de volgende bezienswaardigheid)
...we caiparinha aan de bar drinken
...wij altijd de laatste zijn bij de trein en nog 10 minuten te vroeg zijn
...ze toch minstens 15 min. eerder al met de groep vertrekken
...wij morgen voor straf nog eerder moeten vertrekken van de mevrouw met de vlag

Sintra uitgebreide versie

Sintra is een dorpje vlakbij Lissabon.
In Sintra zijn twee koninklijke paleizen. Het zijn zomerverblijven van de residentie. Deze locatie is ooit gekozen vanwege de bijzondere weersomstandigheden. In de zomer is het droog en erg warm in Lissabon. Op Sintra is het klimaat prettiger. Een oase met een verfrissend microklimaat. Het is een oude vulkaan geweest, de grond is vruchtbaar en er is veel begroeiing. Een groen landschap ten opzichte van het woestijnachtige in Lissabon.
Wij hebben paleis op de berg bezocht.
Er zijn verschillende bouwstijlen door elkaar gebruikt en dat geeft een bijzonder speels karakter. (voor Nederlanders: Efteling stijl). Het paleis is in 1840 tot 1850 gebouwd. Het kasteel wordt voortdurend opgepoetst en onderhouden.
Als je het bezoekt: beware ... Pictures are not allowed ... Don't touch the Walls!
Souveniertjes kun je kopen beneden in het dorp. (in your sparetime).

Sintra

Regen

Hoe verder met probleemjongeren

Als de problemen te groot zijn rapporteren ze aan de CPS, de kinderbescherming.
Psychiatrische problematieken worden altijd gemeld.
Komen ze op het niveau van delinquentie dan gaan de kinderen naar een jeugdgevangenis om te rehabiliteren en te heropvoeden. Een groep van de eigen leerkrachten geeft daar deels les.
6 van de eigen leerkrachten geeft daar dus les! Burgerschap en werkgelegenheid zijn daarin hoofdzaken: ze richten zich op sociale communicatie en de noodzakelijkheden voor het dagelijks leven op gebied van wiskunde e.d.
Naast de leerkrachten werken andere professionele begeleiders met deze kinderen met als doel ze rond 17 jaar weer goed op te nemen in de maatschappij.

Problematieken buiten de groep

Stelen van geld, telefoons etc., vechtpartijen, uitvechten van zaken die buiten de school zijn ontstaan, Facebook pesterijen en ander digitaal pesten, treiteren op allerlei manieren ...
Het komt allemaal vaak voor.
Ze straffen met corvé tot schorsen voor maximaal 10 dagen.
School kan alleen via het ministerie van onderwijs vragen of een leerling verwijderd mag worden, daar heeft de school zelf geen bevoegdheden in. Er komt dan een soort van rechtszaak en het kind kan overgeplaatst worden met een speciaal programma met psychologische ondersteuning.
Er loopt een programma "safe school" georganiseerd door de Portugese politie. Dat programma gaat door buiten de schoolpoorten en dat is effectief.
Er is geen speciale school voor deze probleemjongeren.

Parents

Ouders zijn het niet altijd eens met corvémaatregelen. Ze lossen dat op door te zeggen: Hij mag ook 2 dagen thuis blijven hoor. Ouders werken daarna welwillend mee! Kinderen maken nooit schoon als andere kinderen kijken, dus na schooltijd .

More informatieontsluiting about the éducation

Individuele begeleiding en in kleine groepjes is belangrijk binnen deze school.
Er zitten ongeveer 28 leerlingen per groep. Ondersteuning voor kinderen is in speciale groepen.
5 van de 26 groepen hebben 'special needs'.
Zij krijgen soms een extra leerkracht in de groep en individuele ondersteuning.
Ze werken met individuele handelingsplannen.
Er is geen extra geld voor leerlingen met problemen. Ze hebben een klein budget €250,- voor de hele school per jaar om extra materiaal aan te schaffen dat is echt heeeeeeel weinig!
Psychologisch hulp wordt in en buiten de groep geboden aan de 5 groepen.

Sporting Lissabon - Benfica

Gisteren hebben we een cadeautje gehad. Marieke en Bernard hadden kaartjes voor de voetbalwedstrijd Sporting Portugal (in de volksmond Sporting Lissabon) tegen Benfica. De wedstrijd was verplaatst van afgelopen zaterdag naar maandag. 3 uur voor de wedstrijd zou starten werden er 2000 extra kaarten vrijgegeven. Omdat Sporting en Benfica respectievelijk 4de en 2de staan èn omdat het een derby is (beide clubs komen uit Lissabon) is dit een zeer beladen wedstrijd. We hebben dus de stoute schoenen aangetrokken en zijn met de metro er gewoon heengegaan. Een gigantische drukte, alles groen-wit (het rood van Benfica werd helemaal apart gehouden) en een gigntisch enthousiastisch publiek,
De vergelijking tussen scholen en voetbalteams wordt vaker getrokken. En dat gaan we hier proberen ook te doen...

Als een ploeg niet presteert naar wat de coach zou willen, maakt deze zich enorm druk. Hij probeert te enthousiasmeren, mensen te motiveren, aan te sturen vanaf de zijlijn en tips te geven hoe het ook kan.

Een ploeg presteert het beste als er goed samengewerkt wordt en ieder talent ingezet wordt.

Omstanders hebben ook invloed. Bij slechte prestaties reageren ze fel en met boe-geroep. Of het de speler wat doet is hem niet aan te zien, maar het kan hem absoluut niet ontgaan zijn dat mensen niet tevreden zijn. Het is aan hem om daar wat aan te doen of het gescandeer te laten voortbestaan.

Bij goede prestaties gaat het publiek uit zijn dak. Het wordt aangemoedigd om door te gaan. Nog een schepje erbovenop te doen. Nog een stapje harder te lopen en de lat nog wat hoger te leggen.

Het is hard werken. Constant scherp zijn, contact houden met elkaar, opbouwen, soms vooruit, af en toe even tijd nemen om opnieuw op te bouwen, pauze nemen, ...

Het lijkt alsof het alleen maar om prestaties gaat. Maar ook het sociale aspect speelt een grote rol. Je moet met elkaar omgaan. Ook met je tegenstanders. Valt er iemand, dan help je elkaar opstaan. Je ondersteunt elkaar. Loop je tegen een blokkade, dan doe je daar iets mee. Je speelt een spel samen voor het plezier van de omstanders.

Er moet een uitdaging zijn. Het moet wel ergens omgaan. Het geheel heeft een doel. Bij voetbal zelfs drie. Twee van palen, één... the game. Het spelletje moet leuk zijn, eerlijk. Als het er oneerlijk aan toegaat, moet er ingegrepen worden. Dan wordt het spel even stilgelegd. Gekeken wat er aan de hand is. Er wordt een knoop doorgehakt om daarna vol enthousiasme door te gaan.

Het resultaat van dit geheel bepaalt de kwaliteit van de wedstrijd. En in ons geval was dat een 1-0 overwinning van Sporting. Uiteraard gescoord door een Nederlander... Ricky van Wolfswinkel.

Bernard en Marieke

Gedragsproblemen in de school

Ze organiseren activiteiten om de motivatie van de leerlingen te vergroten.
Discipline problemen zijn hierngroot. Zowel in als buiten de groepen.
Ze focussen op preventie en ermee dealen. Iedereen is betrokken om de problemen op te lossen.
Preventie:
Ze starten een schooljaar met een meeting voor alle ouders en kinderen. Ze willen de studenten en de ouders bewust maken van de regels. Ze moedigen de ouders en kinderen aan de regels te volgen.
The Youth Parlement werkt met hen samen.
Leerkrachten houden meetings om te reflecteren.
Ze streven naar zo lang mogelijk volgen van de leerlingen.
Ouderbetrokkenheid is essentieel.
Ze kunnen de politie zelfs thuis langs sturen als de kinderen niet naar school komen.
Ze hebben soort van "supervisor" die voortdurend in de school is om gedragsproblemen te voorkomen. Hij heeft een heel goede band met de leerlingen. Hij wordt vanuit het ministerie ingezet en betaald. Meestal zijn het gepensioneerde politieagenten.

Hoe gaan ze om met ongedisciplineerd gedrag in de groep?
Leerkrachten mailen of schrijven een brief met alle zaken mbt de leerling direct naar de ouders, op de dag van een probleem. Ouders schrijven / mailen terug ( heen en weer schrift!)
Er is een 'service desk' waar de leerling heen gestuurd wordt bij ongewenst gedrag. Daar is altijd een leerkracht aanwezig (ze roosteren daar voor alle leerkrachten extra tijd voor in). Deze leerkracht gaat dan samen met de leerling aan de slag om het probleem op te lossen. Mooie effectieve manier is dat.
Dan zijn er ook nog 'correctional measures' : de leerlingen krijgen corvé en dat is effectief omdat de meeste leerlingen niet van deze schoonmaakbezigheden houden.

Sao Bruno vervolg

Alle kinderen eten op school ze rekenen daar €1,46 voor. De meeste leerlingen betalen daar de helft van of kunnen helemaal niks betalen. De staat draagt de rest dan bij.
Omdat het land in economische problemen zit kunnen ze de school niet uitbreiden zodat de kleinere scholen kunnen aansluiten. Dat was wel het doel. Ze wilden dan de kleinere gebouwen gaan gebruiken voor sociale activiteiten in de arme wijken. Ipv 2013 wordt dat misschien2020 .
Ze hebben veel werknemers in verhouding tot andere scholen : veel mensen zitten daarbij die ondersteunen met lager salaris omdat de populatie problematisch is. Zij werken niet in de klassen, alleen als daar de noodzaak toe is. Er is extra hulp buiten de groep waar nodig.

More about the school

Het is een kleine school en bestaan sinds 1968. Ze hebben een nationaal en Europees netwerk, nemen deel aan projecten in Duitsland, Istanboel, Malta, Polen, Italië, Frankrijk.
Een multiculturele school in een multiculturele omgeving.
Ze hebben net als in Nederland "agrupamento": soort van stichting met meerdere aangesloten scholen.
De school waar we nu zijn heeft 600 leerlingen van 6 tot 16 jaar in 1 gebouw.
De kinderen maken op dit moment lawaai op de gang en de directeur maakt excuses daarvoor.
LDe school heeft leerlingen vanuit oorspronkelijk Kaapverdië en Mozambique, Tunesië: voormalige koloniën
Ze vinden het heel belangrijk dat de kinderen Engels leren.

Escolas de Sao Bruno

We zijn aangekomen op een school voor kinderen met leer- en gedragsproblemen, kinderen met "special needs".
De directeur vertelt over de muziek die ze hier vaak spelen: Fado
Fado is een specifieke Portugese muzieksoort welke internationaal bekend is.
De school is georiënteerd op Europese studies.

Nu even niet!

Zitten we daar om 7 uur 's morgens fris te wachten op Cornelis lukt het Skypen niet...

Rob de Nijs

Even een resumé. Na ons bezoek aan de school voor volwassenen werden we getracteerd op het nieuwe gebouw van die school dat morgen geopend wordt. Wát een gigantisch contrast. Was het verhaal eerst taai en saai, later werd het superinteressant. Een fantastisch gebouw, maar iedere leerkracht, directeur, bestuur, ouder en zelfs kind zijn vingers bij aflikt. Mooi vormgegeven, ruim, licht, functioneel, uitdagend. Ook de informatie bleek toch wel interessanter te zijn dan eerst werd aangenomen. Toen de vier puzzelstukjes van ons bij elkaar gelegd werden bleek dat hier onderwijs gegeven wordt aan basisschoolkinderen, voortgezetonderwijspubers, beroepsschoolstudenten en onderwijs voor volwassenen. De hele dag wordt van dit fantastisch gebouw gebruik gemaakt. Hoezo niet functioneel?
Doordat we echter nogal lang van de half afgebroken toilet mochten genieten, misten we op een haar na de trein. Ach, wat maakt het uit met dit gezelschap. Het zonnetje lonkt en deze blog wordt snel geschreven in deze "verloren" tijd.

Bijgaand de trotse directeur "Rob de Nijs" João Nunes in leren broek voor het digibord, gefinancierd door de staat, geprojecteerd met de beamer, ook gefinancierd door de staat, maar aangestuurd door zijn eigen computer, omdat die niet vergoed werd bij het systeem, pffffff.

Maandagmiddag 9 april
Wist je dat...

...we deze morgen heerlijk ontbeten hebben
...het metrokaartje rechte hoeken heeft en die van de trein ronde
...dat het heel schoon is in de metrostations
...we een heerlijk vrolijke (uitbundige) vertegenwoordiging zijn van het Nederlandse volk
...Jack ook lekker kan dollen
...Marieke van slippertjes houdt
...Bernard graag de vaderrol op zich neemt, maar nog steeds niet in de gaten heeft dat hij eigenlijk niets te vertellen heeft
...Jack aan iedereen vertelt dat Marleen in een woonwagen woont (aan één Duitse directeur en nu weet iedreen het)
...wij straks aan de caiparinja gaan in het heerlijke zonnetje
...ze in Lissabon flyers ophangen als iemand overleden is
...ze de muren van huizen bekleden met tegeltjes
...dat Marleen van al die tegeltjes houdt
...dat de lekkerste koffie Galâo heet
...de Portugese directeur Joâo Nunes een lookalike van Rob de Nijs is!
...dat Jack op een hangplek voor dood heeft gelegen
...dat we de trein gemist hadden omdat Jack moest plassen
...dat wij ons behoorlijk onderscheiden van de rest en hoe dat nou weer komt?





j

Eerste schoolbezoeken

Onze eerste dag stond in het teken van schoolbezoeken. Vanmorgen zijn we op bezoek geweest in een voorstadje van Lissabon op een school voor voortgezet onderwijs. Best interessant, maar stiekem een beetje achterhaald. Ze waren bijzonder trots op hun bibliotheek en het systeem dat ze daar hanteren om boeken te catalogiseren. Voor ons een beetje ouderwets... zo werkten wij 20 jaar geleden ook nog.
Het verhaal van de school was wel bijzonder. De organisatie daar is toch wel anders dan bij ons in Nederland. Ze behoren tot de autonome scholen, waarvan er slechts 22 zijn in Portugal. De autonomie  is in feite erg beperkt. Ze zijn namelijk niet volledig zelfbepalend, wat de naam doet vermoeden. Ze hebben weinig echte vrijheden in het maken van volledig eigen keuzes. Mogelijkheden liggen alleen op het vlak van personeelsgebied en gebouwbeheer. Daarnaast is het inspectiebezoek ongeveer gelijk, afgezien van het feit dat er geen klassenbezoeken plaatsvinden. De directie wordt daar vierjaarlijks gekózen. Mocht je inspectiebezoek een onvoldoende opleveren, dan heb je tijd tot het volgende bezoek (4 jaar later) om een verbetering te realiseren. Lukt dat niet, dan word je als directeur afgezet en mag je terug voor de klas. Directeuren worden gekozen door een soort van MR. Iets voor ons? Het levert in ieder geval hardwerkende schoolleiders op.

Vervolgens hebben we een flinke wandeling gemaakt van de ene school naar een school voor volwassen onderwijs in een ander voorstadje van Lissabon. Gelukkig schijnt de zon volop.
Op dit moment zitten we in een airconditioned noodlokaal, op losse stoeltjes met tafeltje eraan te luisteren naar de directeur van die school. Zo'n vreselijk contrast met de school waar we vanmorgen waren. Zo duidelijk met minder financiële middelen. Het vreemde is echter dat het whiteboard wel vervangen is voor een digibord. Dat zagen we vanmorgen dan weer niet. Keuzes in Portugal worden toch echt anders gemaakt dan in Nederland.

Wist je dat...

Wist je dat ...
...het in Lissabon een uur vroeger is.
...we daarom een uur langer op studiereis mogen.
...we dus al heeeeellll vroeg vandaag in Lissabon waren.
...het hier prachtig mooi weer was.
...we vandaag de oude stad bezocht hebben.
...de metro best handig is, zeker als je weet waar de uitgang is.
...we weinig geslapen hebben sinds ons vertrek.
...er één persoon 'papa' is.
...die persoon alles moet regelen, betalen, sjouwen en rondleiden.
...we vanavond kennis hebben gemaakt met onze internationale medestudenten.
...die van allerlei huizen komen.
...die huisen in Duitsland, Oostenrijk en Nederland staan.
...ze hier Will ook kennen.
...onze stichting 30 scholen heeft.
...wij niet weten waar die andere 9 vandaan komen.
...we elkaar mogen tutoyeren.
...we dat gewoon in het engels doen.
...we vanavond heerlijk gedineerd hebben.
...we net pas thuiskomen van dat diner.
...dit opkosten was van het Duitse organisatiebureau.
...we morgen de gids met de vlag moeten volgen.
...we dit wel erg flauw vinden.
...morgen na het ontbijt de trein van 9.12 moeten hebben.
...dit later vervolgd wordt.
...we nu gaan slapen...

Hotel Sana Reno

Niks mis mee, ons hotel. Hapje en drankje op de kamer, zwembad op het dak (helaas niet verwarmd), sauna en bubbelbad, alle kamers met bad, douche, toilet en bidet, TV, tweepersoonsbed, zitje, bureau. Jammer dat anderen niet kunnen meegenieten.
Zometeen onze eerste officiële eerste zet van onze studiereis. De ontmoeting met elkaar.
Kennismaking dus. Als we maar geen krantenslag gaan doen of ander naam-lerend-spel om onze andere binnen- en buitenlandse collega's te leren kennen.

Lekker stout

Castela Sao Jorge, hoogtepunt... sorry, hoogste punt... dat komt ervan als je lekker stout bent... eeehhh drinkt...



Sorry, even alleen wat we hier geleerd hebben.
Sinds de aardbeving van 1755 zijn de kleuren van Lissabon zwart-wit. Lissabon zou eeuwig in rouw zijn na dit tragische dieptepunt. Veel pleinen zijn daarom in allerlei motieven gelegd met zwart-witte steentjes. De Portugese golven zijn als eerste gelegd op het plein Rossio, dat eigenlijk heet Placa Pedro IV. Een mooi gedicht herinnert ons daaraan.

Portuguese Sea
O salty sea, how much of your salt
they are tears of Portugal!
For you cross, how many mothers cried,
how many children prayed in vain!
How many brides were married by
for you were ours, O sea!

Was it worth it? It is worth
if the soul is not small.
Who wants to go beyond Bojador
have to go beyond the pain.
God and the danger of the sea gave the abyss
but it is that mirrored the sky.

Fernando Pessoa, in Mensagem

Voor diegenen die deze tekst, origineel in Portugees willen hebben, vragen we origineel te reageren op deze blog.

Bom dia a Lisboa

Goedemorgen op deze zonnige Eerste Paasdag. We zitten nu aan een heerlijk ontbijtje op het gezellige plein Rossio. Naast ons speelt een bandje gezellige muziek. we hebben een warm zonnetje, duiven koeren om ons heen en de stad Lissabon ontwaakt. We mogen het geen vakantie noemen, maar deze Eerste Paasdag met een gebakken eitje met spek en verse jus d'orange en zwarte koffie durven we echt niet onder de noemer 'studiereis' te laten vallen.
Zometeen gaan we de buurt onveilig maken, verkennen. Deze dag is van ons. Pas vanavond hoeven we ons te melden. Dus tot die tijd zeggen we 'Obregado' (Tenminste de heren. De dames zeggen 'Obregada') voor dit mooie Paascadeautje.

Aankomst Brussel

Jack aan de Starbucks geïntrigeerd door de minilaptop van Bernard. Vaardigheden aan het updaten Jack?

Goede Vrijdag

De spullen zijn gepakt. Reistickets zijn uitgedraaid en de hotelvoucher ligt ernaast.
Twitter is uitgetest, bloggen lukt en zelfs skype is binnen de nederlandse grenzen uitgeprobeerd.
Het weer ziet er goed uit, rond de 18 graden en hooguit een spatje regen.
Maar dat valt waarschijnlijk als we binnen zitten.
Het programma is ook binnen en we weten nu wat we allemaal gaan doen.
We houden het nog even geheim... volg deze blog maar of meld je aan bij twitter @lissabon_2012.
Krijgen jullie al medelijden met ons? Als we op Eerste Paasdag al midden in de nacht moeten vertrekken? Of dat we op Tweede Paasdag, als iedereen ligt uit te buiken van de dag ervoor, al volop in bedrijf zijn?
En zelfs dat we vandaag allemaal aan het sjouwen zijn om onze koffers beneden die 20 kg te houden?
Ben benieuwd of dat gaat lukken met al die korte broeken. ;-)

Het aftellen is begonnen

Vandaag, maandag 26 maart 2012, is het aftellen zo'n beetje begonnen.
Alles is gereed. Het hotel is geregeld, de tickets liggen klaar, de rekeningen voor de conferentie zijn betaald en de droam is besteld.
Alle vier hebben we onze presentatie af en vanavond komen we voor de laatste keer bij elkaar om alle details verder door te spreken.
Hoe laat verzamelen we? Waar? Wat neemt ieder mee? Wie houdt de blog bij? Wie de Tweets? Wie maakt foto's? ...
We hebben er zin in. We snappen dat jullie ons een fijne "vakantie" toewensen, maar zullen zelf niet echt aan het vakantiegevoel toekomen. We zijn van plan hard te werken, veel te leren en nog meer informatie mee terug te nemen naar huis. En, oké dan, 's avonds genieten we wel van het Portugese zonnetje onder het genot van een portje, zittend in ons bubbelbad op het dak van het hotel. ;-)